09 jul Wereld Hepatitis Dag

Vandaag is het Wereld Hepatitis Dag. Het ideale moment om deze ziekte onder de loep te nemen. Want wat is Hepatitis? Hoe krijg ik het en hoe geraak ik ervan af? Je komt het hier allemaal te weten.

Hepatitis betekent letterlijk ontsteking van de lever, en kan meerdere oorzaken hebben.

Doch klassieke hepatitis wordt meestal door een virus veroorzaakt. Daarom wordt het vaak virale hepatitis genoemd, die wordt onderverdeeld in hepatitis A, B, C, D en E. Omdat hepatitis A en E in de meeste gevallen alleen tijdelijk leverontsteking veroorzaken, gaan we in dit artikel vooral dieper in op de B- en C-variant. Hepatitis D is een uiterst zeldzame vorm van hepatitis, die alleen voorkomt bij mensen met hepatitis B. Alhoewel chronische hepatitis B in de meeste gevallen niet te genezen is, kan hepatitis C sinds enkele jaren nu zeer goed behandeld worden. Beide vormen van chronische hepatitis kunnen, indien langdurig onbehandeld, leiden tot leverbeschadiging of uiteindelijk tot diffuus verlittekende lever (levercirrose). Zowel hepatitis B als C geven op lange termijn een verhoogd risico op leverkanker.

Besmetting

Besmetting gebeurt op meerdere manieren. Hepatitis A en E krijg je vooral door contact met besmet voedsel en water of besmet bloed. In gebieden met een slechte riolering waarbij het afvalwater in direct contact komt met drinkwater, kan het water besmet geraken door stoelgang. Het voedsel geraakt op zijn beurt besmet door het wassen van groenten en bereiden van eten met water. Slechte hygiënische omstandigheden dragen sowieso bij tot de besmetting.
Tegenwoordig wordt hepatitis vooral overgedragen door onveilige seks, besmette naald (denk hierbij vooral aan druggebruikers of bij het plaatsen van piercings en tatoeages in onhygiënische omstandigheden), de bevalling (en borstvoeding) of een prikaccident (vooral in de zorgsector). Mensen die in het zeldzame geval al hepatitis B gehad hebben, kunnen dit niet meer krijgen. Dat is bij hepatitis C niet het geval.

Verloop

Infectie met een hepatitisvirus kan een heel wisselend verloop hebben. Je kunt een infectie ‘acuut’ doormaken. Dat betekent dat je een infectie hebt, symptomen ontwikkelt en nadien al dan niet spontaan kan genezen. Je kunt ook drager zijn, waarbij het virus in je lichaam huist en je anderen kunt besmetten, maar zelf geen symptomen hebt. Na enige tijd (dit kan tot een paar jaar duren) genees je van het virus.

Chronische hepatitis is een ontsteking van de lever die ten minste een half jaar duurt. Hoewel chronische hepatitis veel zeldzamer is dan acute hepatitis, kan deze ziekte jaren of zelfs tientallen jaren aanhouden. Chronische hepatitis is vaak een ziekte die mild verloopt, geen symptomen en niet veel leverbeschadiging veroorzaakt. In sommige gevallen wordt de lever echter langzaam aangetast door de voortdurende ontsteking. Dit leidt uiteindelijk tot cirrose en leverinsufficiëntie.

Het ziekteverloop kan sterk variëren. Soms heb je de ziekte doorgemaakt zonder dat je er erg in had. Dat is vooral het geval met hepatitis C. Er is een vrij groot tijdsinterval tussen de infectie en het optreden van de eerste symptomen, van een paar weken tot wel zes maanden. Meestal starten de symptomen plots met koorts, vermoeidheid, pijn rechts in de bovenbuik, misselijkheid en soms diarree. Het meest opvallende teken is geelzucht. Dat herken je aan de gele verkleuring van het wit van de ogen en van de huid. Terzelfdertijd kleurt de urine donkerbruin en de stoelgang bleek (het lijkt wel stopverf). Met uitzondering van hepatitis C geneest de ziekte vaak spontaan.

Preventie

Preventie is uitermate belangrijk. Eet enkel gekookt of gestoofd voedsel en drink enkel flessenwater wanneer je naar gebieden reist met een slechte hygiëne. Laat je vaccineren voor je op een avontuurlijke reis vertrekt. Gebruik steeds condooms bij seksueel contact. Koop ze best in eigen land, want in ontwikkelingslanden laat de kwaliteit vaak te wensen over.  Raadpleeg steeds je arts na een prikaccident. Als je zelf hepatitis hebt, is het is zeer belangrijk om te beseffen dat je aan een overdraagbare ziekte lijdt. Gelukkig ben je niet voor altijd besmettelijk, tenzij je de chronische vorm hebt. Pas goed op met alcohol en geneesmiddelen, want die moeten door de lever afgebroken worden, en die functioneert bij hepatitis niet zo goed meer. Gebruik je inspuitbare drugs, neem dan steeds steriele wegwerpnaalden. Geef de naalden nooit door aan andere gebruikers of hergebruik nooit hun naalden.

Behandeling

Hepatitis geneest in de regel vanzelf. Er is geen behandeling nodig. Voor de chronische vormen die naar cirrose evolueren bestaan langdurige, dure en zeer gespecialiseerde behandelingen. Hiervoor word je verwezen naar een gespecialiseerd centrum. Het doel van deze behandelingen is vooral om complicaties (cirrose, leverkanker) te voorkomen.  Er bestaan zeer doeltreffende medicijnen tegen hepatitis C, maar deze zijn ook zeer duur en worden slechts onder bepaalde voorwaarden terugbetaald.

Vaccinatie

Je kunt je laten vaccineren tegen hepatitis A en B. Het vaccin tegen hepatitis A bestaat uit twee inspuitingen, toe te dienen met een interval van zes maanden. Het is aanbevolen voor iedereen die naar een land reist waar hepatitis A veel voorkomt.